Dernekler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Yayımlandı
02.11.2021
Dernekler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 21 Ekim 2021 tarihli ve 31635 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, 31 Mart 2005 tarihli ve 25772 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Dernekler Yönetmeliğinde yapılan önemli değişiklikler ve eklemeler aşağıdaki gibidir.
1) Genel kurul ve yönetim kurulu toplantılarının elektronik ortamda yapılmasına ilişkin olarak eklenen madde uyarınca:
Derneklerin, genel kurul ve yönetim kurulu toplantılarını, İçişleri Bakanlığı’nın Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü tarafından uygun görülüp onaylanan elektronik sistemler üzerinden yapabilmesi mümkün kılınmıştır.
Elektronik ortamda gerçekleştirilen toplantılara ilişkin her türlü bilgi, belge ve kayıt dernek tarafından muhafaza edilmelidir.
Fiziki ortamda gerçekleştirilen toplantıların mevzuata aykırı yapılması durumunda uygulanan yaptırımlar elektronik ortamda yapılan toplantılar için de geçerlidir.
2) Dernekler tarafından yurt dışına yapılan yardımlara ilişkin ekleme yapılarak bu yardımlar da bildirim usulüne tabii tutulmuştur. Buna göre bildirimler, Dernekler Bilgi Sistemi (DERBİS) üzerinden Dışişleri Bakanlığı ile paylaşılmalıdır.
Yurt dışına yapılacak 100 bin Türk Lirasını veya 10 bin Euro veya eşiti dövizi aşan nakdi yardımların, bankalar ve diğer finans kuruluşları veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığıyla yapılması esastır.
Yardım gerçekleştirildikten sonra faaliyet sonuç bildirimi ise 90 gün içerisinde mülki idare amirliğine verilmelidir.
3) Dernekler tarafından defter tutma esaslarında yapılan değişiklik uyarınca, yıllık brüt geliri 1 milyon 500 bin Türk Lirasını aşan derneklerin, takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutması gerekmektedir. Bu miktar önceki düzenlemede beş yüz bin Türk Lirası olarak öngörülmekteydi.
4) Bunların yanı sıra risk analizi ve denetim ile denetim kapsamında başvurulabilecek bilirkişiye ilişkin olarak yönetmeliğe ek maddeler eklenmiştir.
i. Risk Analizi ve Denetim
Dernek denetimlerinin risk analizlerine göre yapılması esası getirilmiştir. Öngörülen esasa göre, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadele kapsamında, Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından derneklere yönelik risk analizi yapılır.
Derneklerin risk grupları yüksek, orta ve düşük olarak belirlenir. Risk analizi için belirlenen kriterler her yıl gözden geçirilir ve değerlendirilir.
Yüksek ve orta risk grubunda yer alan dernekler için denetim programları hazırlanır ve İçişleri Bakanı veya mülkî idare amiri tarafından görevlendirilen kamu görevlileri bu dernekleri denetler.
Düşük risk grubunda yer alan derneklerin mülki idare amirlerince denetletilmesi ise adli ve idari mercilerden gelen talepler veya diğer şikayetler veya yapılan değerlendirmeler sonucunda gerekli görülmesi halinde yapılır.
ii. Rehberlik ve Geri Bildirim
Genel Müdürlük tarafından derneklerin, dernekler mevzuatı çerçevesinde tabi oldukları yükümlülüklere uymaları ve terörizmin finansmanı risklerine karşı farkındalıklarının artırılması, iyi uygulamaların paylaşılması, tavsiye ve geri bildirimlerin alınması amacıyla derneklere bulundukları risk düzeyleri ile orantılı bir şekilde eğitim programları ve çalıştaylar düzenlenmesi sağlanır.
iii. Bilirkişilik Temel İlkeleri, Bilirkişinin görevlendirilmesi ve raporu
Derneklerin denetimi sırasında ortaya çıkan ve çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişinin görüşüne başvurulabilir.
Bilirkişi, görevi sebebiyle kendisine tevdi edilen bilgi ve belgeler ile öğrendiği sırların gizliliğini sağlamakla ve korumakla yükümlüdür. Bu yükümlülük, bilirkişilik görevi sona erdikten sonra dahi devam eder.
Bilirkişi görevlendirilmesine ilişkin talepler Bakanlıkça yapılan görevlendirmelerde Genel Müdürlüğe, mülki idare amirlerince yapılan görevlendirmelerde ise valilik ve kaymakamlıklara bildirilir.
Bilirkişi raporunda; ilgili derneğin adı, bilirkişiyi görevlendirenlerin adı soyadı, incelemenin konusu, gerekçeli sonuç, varsa dernek zararının nedeni ve miktarı, raporun düzenlenme tarihi ile bilirkişinin adı ve soyadı, unvanı ve imzasının bulunması zorunludur.
-
Kemal Altuğ Özgün
Managing Partner